TV TEST testy telewizorów
Na zakończonych niedawno targach CES firma Sony przedstawiła nową gamę telewizorów OLED: trzy modele z ekranami o przekątej 55-, 65- i 77 cali. Nie są to pierwsze OLED-y tej firmy: kilka lat temu Sony oferowała malutki model XEL-1 i XEL-2. Ponadto ma aktualnie w swojej ofercie 17-, 25- oraz 30-calowe studyjne monitory OLED do zastosowań profesjonanych. Jednakże w ofercie Sony nie było do tej pory tak dużych telewizorów przeznaczonych dla użytkownikow domowych. Więcej o nowym OLED-zie Sony opowie Vincent Teoh w poniższym filmie (w języku angielskim).
Jedną z najciekawszych nowości w OLED-ach Sony jest nowy sposób generowania dźwięku. Otóż po lewej i prawej stronie panelu OLED znajdują się 4 wzbudniki: po dwa na każdą stronę. Wyglądają one jak na zdjęciu poniżej:
Wzbudniki umieszcza się w ramce …
… którą następnie przymocowuje się do panelu.
Wzbudniki pobudzają panel do drgań tworząc z niego głośnik pracujący w technice modów rozproszonych (ang. distributed mode loudspeaker, DML). Nie jest to nowe rozwiązanie techniczne, ale chyba po raz pierwszy zastosowano je w telewizorach. Teoretyczne aspekty działania tego typu głośników bardzo dobrze opisano na stronie hifi.pl. Oto cytat:
Jest to głośnik, w którym do użytecznego promieniowania dźwięku wykorzystywane są mody (fale giętne) powstające w membranie. W konwencjonalnych głośnikach dynamicznych dąży się do tego, aby korzystać wyłącznie z tłokowego mechanizmu pracy membrany, a mody są traktowane jako zjawisko pasożytnicze. W głośnikach DML (nxt) sytuacja jest odwrócona – to właśnie równomiernie rozproszone mody są wykorzystywane do użytecznego promieniowania. Sama membrana jak i elementy pobudzające ją do drgań są projektowane specjalnie z myślą o wzbudzaniu modów. Stąd pochodzi też nazwa tej konstrukcji – DML to skrót od słów distributed mode loudspeaker (głośnik rozproszonych modów). W języku polskim stosuje się też określenie panel na fale giętne. Głośniki DML zostały opracowane w latach 1990-tych. Badania przeprowadzono w firmie Verity Labortories, należącej wówczas do Verity Group (wraz kilkoma innymi firmami jak Mission, Cyrus, Quad, Roksan i Wharfedale). Zespół pracował pod kierownictwem Henry’ego Azimy, znanego wcześniej głównie z działalności w firmie Mission. W 1996 roku przeprowadzono pierwsze oficjalne prezentacje. Dla promocji i produkcji technologii DML powołano wówczas nową firmę o nazwie NXT i skrót nxt był też stosowany dla samej technologii oraz głośników. Dlatego też dla określenia DML oraz NXT stosuje się zamiennie. Głośniki DML są produkowane w różnych rozmiarach i mogą mieć różnego rodzaju układy do pobudzania membrany. Najpopularniejszym układem napędowym jest konwencjonalna cewka z magnesem. Głośniki DML są płaskie i mogą być zaprojektowane tak by ich powierzchnia spełniała funkcje dekoracyjne. […] Głośniki DML mogą obsługiwać szerokie pasmo, ale generalnie nie są w stanie odtwarzać niskich częstotliwości. Pomijając ograniczenia związane z masą i mocą układu napędowego zasadniczym problemem jest wytworzenie odpowiednio gęsto rozmieszczonych modów w zakresie niskich częstotliwości.
Co ciekawe, okazuje się, że nowy sposób generowania dźwięku nie pochodzi od Sony, lecz od LG, od której Sony kupuje wyświetlacze OLED do serii A1E.
Acoustic Surface zastosowany w telewizorze A1 jest autorskim rozwiązaniem Sony.
Z kolei firma LG zaprezentowała na CES-ie pokazy własnego, bliźniaczego rozwiązania o nazwie Crystal Sound OLED:
Z kolei Sony zaprosiła dziennikarzy na zaplecze swojego stoiska. Michael Brown z portalu techhive.com miał okazję posłuchać (w specjalnym pomieszczeniu oddzielonym od zgiełku targów), jak brzmią OLED-y Sony z nowym rodzajem przetwornika. Oto jego wrażenia:
Jeżeli dotkniemy wyświetlacza podczas gdy gra muzyka, poczujemy, że OLED wibruje. Co ciekawe, wibracje te wcale nie sprawiają, że obraz drży. Ponadto, dźwięk jest ściśle powiązany z obrazem na ekranie. Jeżeli aktor przemieści się z lewej na prawą stronę ekranu w trakcie gdy mówi, razem z nim przemieści się również i dźwięk. Brzmienie OELD-a A1E Sony jest tak dobre, że trzeba je samemu usłyszeć aby uwierzyć.
W swojej wypowiedzi Brown wspomina też, że dźwięk z panelu poprawia 6-centymetrowy okrągły głośnik niskotonowy zamontowany w górnej części tylnej nogi OLED-a Sony. Widać to dobrze na zdjęciu poniżej.
Jak widać, nowy sposób generowania dźwięku w OLED-ach zapowiada się obiecująco. Do których OLED-ów trafi to rozwiązanie? Na pewno znajdziemy je w OLED-ach Sony z serii A1. Co do OLED-ów LG, musimy poczekać na bardziej szczegółowe informacje.
Na koniec jeszcze jeden film o Crystal Sound OLED i innych nowościach LG …
… oraz oficjalna reklama telewizora Sony Bravia OLED:
Tomasz Chmielewski
